Toast za poezję

Toast za poezję

      Bohaterowie mojego opowiadaniaPPPP często wznoszą toast „za metaforę”. Podobnie zachowuję się w gronieprzyjaciół, choć ilość toastów w ciągu jednego spotkania jest już odwrotnieproporcjonalna do naszego wieku.

Dlaczego jesteśmy wierni temutoastowi?

Bo to najpiękniejszy toast, jakiznam.

Bo jedynym i niepodważalnymdowodem istnienia człowieka jest poezja. Tak powiedział Luis Cardoza y Aragón.Przypomniał o tym Gabriel Garcia Marquez w czasie bankietu wydanego na cześć laureatówNagrody Nobla w roku 1982.

Podobnie myślał Josif Brodski,czemu dal wyraz w eseju „Nieskromna propozycja”.

      Czytam teraz mowy wygłaszaneprzez Marqueza, z różnych okazji, zebrane w książce „Nie wygłoszę tu mowy”. Takponoć powiedział 17-letni Marquez, próbując uniknąć zwyczaju publicznychprzemówień. Tymczasem życie napisało inny scenariusz. Mów wygłosił pisarz wiele,udowadniając tym samym, że i w tym gatunku jest mistrzem.

      Czytam je z zapartym tchem, śledzącz tej perspektywy biografię pisarza. Czytam po jednej mowie dziennie,by na dłużej starczyło.

Niedawno skończyłam pisać esej oCortazarze, nadając mu tytuł „Ten kochany, niemodny kronopio”. Zastanawiam się w nim nad mechanizmem „odchodzenia” w nieświadomość czytelniczą pisarzy, którymi zachwycał sięświat. U Marqueza znajduję mowę „Argentyńczyk,którego pokochał świat”.

      Idole budzą szacunek, podziw, sympatię i zazdrość –pisze Marquez. Cortazar budził jeszcze uwielbienie. Pisarz wspomina spotkania zCortazarem, swoje onieśmielenie, kiedy go pierwszy raz słuchał i nie miał odwagipodejść.

      „Ponieważ dane mi było go poznać i pokochać, powstrzymywałem się przedlamentami i elegiami na śmierć Julio Cortazara./…/ Wolę myśleć o nim tak, jakbyon tego chciał – ciesząc się ogromnie, że żył, radując się wielce, że dane migo było poznać, i wyrażając wdzięczność, że zostawił światu dzieło być możeniedokończone, ale piękne i niezniszczalne, jak wspomnienie o nim samym”.

Przypominam sobie własne uwielbienie dla Cortazara. I własną nieśmiałość wobec niego i jego genialnej tłumaczki, Zofii Chądzyńskiej. Do Cortazara nie odważyłam się napisać, do Chądzyńskiej tak, co zaowocowało listami i rozmowami.

Och, nieśmiałość, takie słowo.

Książkę dostałam w prezencie odcórki, Agatki.

A od Madzi nowe pióro, którymwypisuję złote myśli Marqueza.

Piękne prezenty, córeczki.